Deze student is dus prima terecht gekomen. Vazen van purschuim, kleurrijke interieurs, porseleinen kopjes voor bouwvakkers, een penduleklok met een vervormde spiegel en kunstogen: de ontwerpers Ton Hoogerwerf en Gerwin van Vulpen ontwierpen tussen 1981 en 1995 onder de noemer Cubic 3 Design vooral wat ze zelf leuk vonden. Dat resulteerde in spraakmakende objecten vol humor en dubbelzinnigheden die impliciet reflecteerden op maatschappelijke thema’s en het ontwerpvak zelf. Hun werk, dat zich niet in een hokje liet stoppen, week totaal af van de modernistische designcanon. Hoogerwerf en Van Vulpen ontpopten zich met een ‘alles kan’-ontwerpmentaliteit als zelfproducerende ontwerpers die gebruikmaakten van readymades. Zich afkerend van gevestigde ontwerpers als Wim Crouwel, die form follows function propageerden, plaveiden ze de weg voor het ironische en conceptuele Dutch Design dat in de jaren negentig door Droog Design internationaal op de kaart is gezet. De tentoonstelling Cubic 3 Design (1981-1995) laat een fascinerend oeuvre zien, wars van dogmatische ontwerpprincipes, en een bepalende periode in de Nederlandse designgeschiedenis.
Eerste overzicht
Soms wordt pas jaren later de relevantie van iets zichtbaar. In lifestylemagazines en internationale designglossy’s was het werk van Cubic 3 veelvuldig te zien, maar de vakpers en musea hadden er nauwelijks aandacht voor. Zo dreigde hun werk in de vergetelheid te raken. Sinds een aantal werken te zien was in de presentatie Speculatief Design Archief in Het Nieuwe Instituut in 2018 is er - terecht - weer hernieuwde belangstelling. In retrospectief blijkt de alternatieve werkwijze en de dubbelzinnige, subversieve ontwerpmentaliteit van Hoogerwerf en Van Vulpen een onmisbare schakel te vormen in het begrijpen van Droog Design en latere ontwerppraktijken waarin DIY, omdenken, humor en ironische verwijzingen belangrijke ingrediënten zijn gaan vormen.
Cubic 3 Design (1981-1995), en de publicatie die ter gelegenheid daarvan verschijnt, zet voor het eerst de spotlight op het complete oeuvre van dit duo dat zo belangrijk is geweest voor de ontwikkeling van Nederlands design, maar nog een ontbrekende schakel is in de geschiedschrijving. Deze tentoonstelling en de publicatie geven aanleiding voor een herijking van de designgeschiedenis. Hoogerwerf en Van Vulpen zijn nauw betrokken bij de vormgeving van de tentoonstelling. Deze tentoonstelling is te zien in Kunstmuseum Den Haag van 28 mei t/m 9 oktober 2022.
Cubis 3 Design (1981-1995)